Als je met een spirituele blik kijkt naar wat wetenschappers over het begrip ‘geluk’ te zeggen hebben word je daar heel ongelukkig van. Het draait daar natuurlijk altijd weer om DNA, hersenstructuren en hormonen. Op Wikipedia lees ik ook dat geluk een emotie is. Moeten we daaruit concluderen dat gelukkige mensen ook emotionele mensen zijn? Of dat emotionele mensen vaak gelukkig zijn? Wat een onzin! Wat een onbegrip! En wat is het toch noodzakelijk om die materialistische tunnelvisie van onze psychologen eens te verruimen! Want inderdaad: er is meer tussen hemel en aarde …

Geluk ligt voor het grijpen. Het ligt bij iedereen te sluimeren tot aan het moment dat het zich kan aandienen. Geluk als ‘emotie’ komt bijvoorbeeld op als je, na een hoop trammelant met je tegenstander, je zin krijgt. Maar dat is geen geluk. Het is blijheid of voldoening en dat komt voort uit het pamperen van je ego. Je hebt gewonnen, eindelijk krijg je wat je verdient, yeah!

Geluk kan voortkomen uit het bevredigen van een behoefte. Je wens is vervuld, je hebt er misschien lang op moeten wachten. Je geest komt nu even tot rust, eventjes maar, voordat er weer een volgend verlangen opkomt. In die korte periode merk je, dankzij het verstillen van de gedachten, een glimp van die Bron van gelukzaligheid waar je in het diepst van je wezen in rust. Een dergelijk geluk is geen emotie - het is juist het ontbreken van emotie! Ons mentale omhulsel is voornamelijk gefocust op het ego en het bevredigen van haar wensen en dat houdt alle contact met die oorspronkelijke Bron tegen, als wolken die het zonlicht afschermen.

Daaruit blijkt dat je geluk beter kunt ervaren als je minder wensen hebt. Bijvoorbeeld: veel mensen willen hun grenzen verleggen en allerlei avonturen beleven, zoals met de motor van Alaska naar Vuurland rijden. Of te voet naar de bronnen van de Nijl trekken. Of zoveel mogelijk soorten vogels ontdekken in een jaar tijd. Ik kan je zeggen, dat maakt niet gelukkig. De verlangens zijn te veelomvattend, er zijn tegenslagen, er komen ruzies uit voort, er is afscheid van je geliefden, er moet geld worden ingezameld, enzovoort. Pas als het avontuur voltooid is, is er een kortstondig gevoel van geluk. Totdat het volgende doel zich aandient. Heb je de Mont Blanc beklommen? Dan wil je de Mount Everest ook bedwingen. Vervolgens wil je alle toppen van alle continenten op. In zo kort mogelijke tijd. Dat heet geen sport, dat heet verslaving. Daar wordt je niet gelukkig van, maar juist ongelukkig.

Het hoogste geluk ontdekt degene die de minste verlangens heeft. Dat kan pas als je klaar bent met de menselijke ratrace. Als het ego je leven niet langer bepaalt. Continue gelukzaligheid is de beloning voor mensen die totaal onthecht zijn. Voor hen is geluk een vanzelfsprekende state of mind. Iedereen kan dat in zekere mate bereiken, maar voor velen is daar nog een lange weg te gaan. Dat hoeft niet per se een spirituele of religieuze weg te zijn. Het belangrijkste is dat je je ervan bewust bent dat je verslaafd bent aan bezit, succes en aanzien. Dat je je ervan bewust bent dat het najagen van dat alles slecht ongemak opwekt en je dus ongelukkig maakt. Je bevredigt je ego ten koste van alles om je heen, ook ten koste van anderen. De toepassing van de juiste morele regels is een goede manier om gelukkig te worden. Dat zijn de yama’s (morele beperkingen) en niyama’s (morele oefeningen) uit de yoga. Geen geweld gebruiken, een juiste visie ontwikkelen, niet méér nemen dan je nodig hebt, anderen respecteren en overdreven verlangens loslaten. Dat zijn de yama’s. Daarnaast zijn er de niyama’s: een zuiver leven, tevreden zijn met wat je hebt, soberheid nastreven, zelfreflectie of meditatie en leren je neer te leggen bij alles waar je toch niets aan kunt doen.

Die leefstijl staat onder grote druk. Ze wordt elke dag, elke minuut onderuit gehaald door wat anderen van je willen. Reclames vergroten je hebzucht. De pers, vooral de paniekpers maakt je angstig. De sociale media maken je jaloers op het succes van anderen. De televisie, bioscoopfilms, series op Netflix zijn veelal vol gruwel en misdaad en wakkeren het geweld aan. Het is niet moeilijk om dat te doorzien en vandaaruit je gedrag te veranderen. We zijn geen beesten, we horen helemaal niet in het dierenrijk thuis. Want wij beschikken over een ingeboren geweten en over moraal.

Nu kun je gelukkig worden. Laat gaan, zoek naar waar je gelukkig van wordt zonder aan de wensen van anderen tegemoet te komen. Wees niet passief, maar doe datgene waar je goed in bent en waarvan je vindt dat je er de wereld mee verbetert.

Dat maakt niet alleen jezelf maar ook anderen gelukkiger.